کره جنوبی علیرغم برنامه مدون فرهنگی برای داخل و خارج از مرزهای خود با چالشهای فرهنگی ـ اجتماعی بسیار زیادی مواجه بوده که کار را برای سیاتمداران و سیاستگذاران این کشور سخت نموده است. همچنین این کشور بهدلیل ساختار فرهنگی ـ اجتماعی خاص خود و تحت تاثیر فراز و نشیبهای متعددی که در تاریخ خود داشته، برخی از این تغییرات و چالشها اثرات بسیار زیادی در بافت اجتماعی ایجاد کرده و در بعضی مواقع تا حد بحران پیشرفته است. در این گزارش که توسط موسسه بینالمللی هاتف شرق تهیه و تدوین شده است با برخی از مهمترین چالشهای فرهنگی ـ اجتماعی کره جنوبی اشنا خواهید شد.
تغییرات جمعیتی
چالش جمعیتی یکی از مهمترین چالشهای فرهنگی در کره جنوبی است که به دلیل تغییرات جمعیتی و سنی در این کشور پیش آمده است. با افزایش سن میانگین جمعیت و کاهش نرخ تولد، جامعه کره جنوبی با چالشهایی مانند پیرشدن جمعیت، کاهش نسل جوان و افزایش وابستگی به نیروهای کاری خارجی روبرو است.
این چالش به دلیل عوامل مختلفی اتفاق افتاده است، از جمله:
1. کاهش نرخ تولد: با افزایش آگاهی در مورد برنامههای خانواده کوچکتر و افزایش شایستگی زنان در بازار کار، نرخ تولد در کره جنوبی کاهش یافته است که منجر به پیرشدن جمعیت شده است.
2. شرایط اقتصادی: با توجه به شرایط اقتصادی، مردم در کره جنوبی تمایل کمتری به داشتن فرزندان بیشتر دارند و این نیز به کاهش نرخ تولد منجر شده است.
3. تحولات فرهنگی و اجتماعی: با تغییر در سبک زندگی، افزایش اشتغال زنان در بازار کار و تحولات فرهنگی، نگرش به زناشویی و تولد فرزندان نسبت به گذشته تغییر کرده است.
تبعیض جنسیتی
در کره جنوبی، تبعیض جنسیتی به صورت مختلفی و در حوزههای مختلف وجود دارد. برخی از موارد تبعیض جنسیتی در این کشور شامل موارد زیر میشود:
1. حقوق و فرصتهای اقتصادی: زنان در کره جنوبی هنوز با تبعیض در حقوق و فرصتهای اقتصادی روبرو هستند. زنان معمولاً حقوق کمتری نسبت به مردان دریافت میکنند و فرصتهای شغلی کمتری برای آنان وجود دارد.
2. نقش زنان در خانواده و جامعه: در کره جنوبی، بهدلیل حاکم بودن قوانین کنفوسیوسی بر جامعه و نگاه خشن و تحکمآمیز کنفوسیوس به زنان، زنان نتوانستهاند جایگاه و منزلت لازم و متناسب با شئون انسانی و الهی خود را پیدا نموده و همچنان نگاههای تبعیضآمیز علیه زنان وجود دارد.
3. فرصتهای تحصیلی: تبعیض جنسیتی در زمینه فرصتهای تحصیلی نیز وجود دارد. برخی از زنان به دلیل تبعیض در زمینه تحصیلات علمی و حرفهای محدود میشوند.
4. خشونت علیه زنان: خشونت علیه زنان نیز یک مشکل جدی در کره جنوبی است که نشاندهنده تبعیض جنسیتی است. زنان ممکن است با خشونتهای فیزیکی، روانی یا جنسی روبرو شوند که ناشی از تبعیض جنسیتی است.
تغییرات در ساختار خانواده
تغییرات در ساختار خانواده یکی از چالشهای مهمی است که در کره جنوبی رخ داده است و تأثیرات گستردهای بر جامعه این کشور داشته است. در گذشته، ساختار خانواده در کره جنوبی بر پایه ارزشهای سنتی و فرهنگی مانند احترام به پدر و مادر، تکیه بر تقسیم کارها بین زن و مرد، و تمرکز بر خانواده گسترده و سلسلهمراتبی بود. اما با گذشت زمان و تحولات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، ساختار خانواده در کره جنوبی تحت تأثیر تغییرات زیادی قرار گرفته است. برخی از عوامل و دلایل مهمی که باعث تغییرات در ساختار خانواده شدهاند عبارتند از:
1. افزایش نرخ ازدواج دیرینه: در سالهای اخیر، نرخ ازدواج دیرینه (پس از سن 30 سالگی) در کره جنوبی افزایش یافته است. این موضوع ممکن است به دلیل فشارهای اقتصادی، فرصتهای شغلی و تحولات فرهنگی باشد که باعث تأخیر در ازدواج و تأسیس خانواده شده است.
2. کاهش نرخ تولد: کره جنوبی با مواجهه با کاهش نرخ تولد و پیر شدن جمعیت، به چالش بزرگی در حوزه ساختار خانواده روبرو است. این مسئله ممکن است به دلیل هزینههای بالای بچهداری، فشارهای اقتصادی و تغییر نگرشهای جامعه باشد.
3. نقش زنان: با پیشرفت زنان در حوزه تحصیلات، شغل و فعالیتهای اجتماعی، نقش زنان در خانواده نیز تغییر کرده است. زنان بیشتر به دنبال مساوات در حقوق و فرصتها هستند و نمیپذیرند که نقش اصلی آنها تنها محدود به خانه باشد.
4. تکنولوژی و رسانهها: استفاده گسترده از تکنولوژی و رسانهها نقش مهمی در تغییرات ساختار خانواده داشته است. این فناوریها ممکن است باعث افزایش فاصله بین افراد خانواده، کاهش ارتباطات مستقیم و تغییر در الگوهای رفتاری شود.
تغییرات در آموزش و پرورش
تغییرات در آموزش و پرورش یکی دیگر از چالشهای مهمی است که در کره جنوبی رخ داده است و تأثیرات گستردهای بر سیستم آموزشی و جامعه این کشور داشته است. برخی از عوامل و دلایل مهمی که باعث تغییرات در آموزش و پرورش شدهاند عبارتند از:
1. رقابت بینالمللی: با رشد اقتصادی و توسعه صنعتی، کره جنوبی به یکی از کشورهای پیشرفته در حوزه آموزش و پرورش تبدیل شده است. این موضوع باعث شده تا سیستم آموزشی و پرورش این کشور با رقبای بینالمللی خود رقابت کند و نیاز به بهبود و تحول دائمی داشته باشد.
2. تغییرات اجتماعی و فرهنگی: تحولات اجتماعی و فرهنگی مانند تغییر نگرش به آموزش، افزایش نیاز به مهارتهای نوین، و تأثیر رسانهها بر الگوهای آموزشی باعث تغییرات در سیستم آموزش و پرورش شده است.
3. فشارهای اقتصادی: افزایش هزینههای زندگی، فشار بر بازار کار و نیاز به آموزش و پرورش مهارتهای جدید باعث شده تا سیستم آموزش و پرورش در کره جنوبی تغییر کند تا به نیازهای اقتصادی جامعه پاسخ دهد.
4. نبود عدالت آموزشی: یکی از چالشهای مهمی که در سیستم آموزش و پرورش کره جنوبی وجود دارد، نبود عدالت آموزشی است. این مسئله به معنای عدم تساوی فرصتهای آموزشی برای تمامی افراد در جامعه است.
عدم عدالت آموزشی در کره جنوبی به دلایل مختلفی رخ میدهد. یکی از دلایل اصلی این مسئله، نابرابری در دسترسی به منابع و امکانات آموزشی است. در برخی مناطق کشور، مدارس و مراکز آموزشی با امکانات نامناسب، کتابهای کم و کیفیت تدریس پایین روبهرو هستند. این باعث میشود که دانشآموزان در این مناطق از فرصتهای آموزشی مناسب بهرهبرداری نکنند و برخی از آنها به دلیل فقر، ناتوانی در دسترسی به منابع یا تبعیضهای نژادی و اجتماعی از آموزش باز مانده و ضربهای به تواناییها و پتانسیلهایشان وارد شود.
علاوه بر این، نبود عدالت آموزشی در کره جنوبی ناشی از تفاوتهای سطح تحصیلات و مهارتها بین مناطق مختلف است. در برخی مناطق شهری و پرجمعیت، سطح تحصیلات و مهارتها بالاتر است و این باعث میشود که فرصتهای شغلی و اقتصادی برای افراد این مناطق بیشتر شود. در عین حال، در مناطق روستایی و کمپرجمعیت، سطح تحصیلات و مهارتها پایینتر است و فرصتهای شغلی و اقتصادی کمتر هستند. این تفاوتها باعث تشدید نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی در کشور میشود.
آنچه ذکر شد تنها بخشی از چالشهای مهم فرهنگی ـ اجتماعی کره جنوبی است و اگر بخواهیم تمامی چالشها و در تمامی حوزهها را بررسی نماییم مثنوی هفتاد مَن خواهد شد. عدم آشنایی نوجوانان و جوانان کشور با این چالشها و تاثیرات فیلمها و سریالهای کره جنوبی باعث شده بسیاری به فکر مهاجرت به کره باشند و این کشور را رویایی تصور نمایند. این در حالی است که جوانان کره جنوبی این کشور را نه تنها اتوپیا و مدینه فاضله نمیدانند بلکه قائلند در جهنم چوسان در حال زندگی هستند.