رویا فروشی به سبک کرهای
در قرن هفدهم و همز‌مان با هجرت مهاجران به آمریکا ریشه‌های اولیه اصطلاح «رویای آمریکایی» ریشه زد و در دهه 1930 و در دوران رکود بزرگ اقتصادی توسط جیمز تروتر (James Truslow Adams) در کتابش به نام “The Epic of America” مطرح شد. او در این کتاب به توصیف رویای آمریکایی به عنوان «این ایده که زندگی باید بهتر، غنی‌تر و پر از فرصت باشد، برای هر فردی که بتواند به آن دست یابد» پرداخت.
با شکست گفتمان لیرالیسم در جهان و ظهور اندیشه‌هایی چون «نظم نوین جهانی» و «تغییر موازنه قدرت از غرب به شرق» این رویا دیگر قابل فروش نیست و باید به فکر فروش رویای جدید بود.
با قدرت‌گیری «موج کرهای» و حتمی شدن «افول امریکا» و شیفت قدرت از غرب به شرق، این ایده که کره جنوبی می‌تواند «رویا» فروشی کند قوت گرفت و «رویای کرهای» یا korean Dream پر‌رنگ‌تر شد. فروش «رویای کرهای» یکی از اهداف موج کرهای است و به همین دلیل در تمامی محصولات صادراتی کره از جمله «کی‌درام» انگاره «اتوپیا» یا ارمانشهر بودن کره جنوبی به مخاطب القا می‌شود.
رویای کرهای چشم اندازی برای کشوری آزاد، متحد و مرفه است که برای جهان خیر و برکت و شادی به ارمغان می آورد. با توجه به رشد اقتصادی سریع این کشور و تبدیل آن به یکی از قدرت‌های اقتصادی جهان، و به لطف هالیو که یک تصویر رویایی از کره جنوبی ارائه کرده است، رویای کرهای به راحتی می‌تواند جایگزین رویایی امریکایی شده و تغییر قدرت از غرب به شرق را به نفع امپریالیسم و غرب آنگلوساکسون تمام نماید.
رویای کرهای معمولاً شامل دستیابی به تحصیلات عالی، شغل‌های با درآمد بالا، و زندگی شاد و موفق (به‌خصوص برای دختران جوان) است.
در قدم اول برای تحقق رویای کرهای، باید برای مخاطب این رویا تصویرسازی شده و در ذهن مخاطب جانمایی می‌شد که این امر توسط رسانه در دو دهه اخیر به نحو احسن انجام شده و مخاطبین به‌ویژه زنان و دختران جوان در تمام جهان، تصویر آرمانی و رویایی از کره جنوبی در ذهن خود ساخته‌اند. (هر چند که این تصویرسازی مطابق با واقع نیست).
در ادامه برخی از مشترگات بین رویای امریکایی و رویای کرهای را بررسی خواهیم نمود.
مولفه‌های رویای کرهای
فرصت‌های برابر:
باور به این که هر فرد، صرف‌نظر از نژاد، جنسیت، مذهب یا پیشینه اجتماعی، باید فرصت‌های برابر برای دستیابی به موفقیت و پیشرفت داشته باشد. همین مولفه به عینه از طریق سریال‌های کرهای به مخاطب در حال القا شدن است. یکی از مضامین مهمی که در بسیاری از این سریال‌ها مشاهده می‌شود، مفهوم فرصت‌های برابر است. این مفهوم در زمینه‌های مختلفی از جمله نژاد، جنسیت، مذهب و پیشینه اجتماعی به تصویر کشیده می‌شود.
1. نقش جنسیت:
در بسیاری از سریال‌های کرهای، موضوع برابری جنسیتی و فرصت‌های برابر برای زنان و مردان به تصویر کشیده می‌شود. به عنوان مثال:
سریال “مادر” (Mother): در این سریال، شخصیت اصلی یک زن است که با چالش‌های اجتماعی و فرهنگی مواجه می‌شود و به دنبال ایجاد یک زندگی بهتر برای دخترش است. این سریال به بررسی مسائل اجتماعی مربوط به زنان و خانواده می‌پردازد و نشان می‌دهد که زنان نیز می‌توانند نقش‌های فعال و موفقی در جامعه ایفا کنند.
2. چالش‌های اجتماعی:
بسیاری از سریال‌ها به چالش‌هایی که افراد با پیشینه‌های اجتماعی مختلف با آن مواجه هستند، می‌پردازند. به عنوان مثال:
سریال “پسران برتر از گل” (Boys Over Flowers): این سریال به تضاد بین طبقات اجتماعی مختلف می‌پردازد. شخصیت اصلی، یک دختر از طبقه پایین جامعه، با چالش‌های زیادی در برابر خانواده‌های ثروتمند و جامعه مواجه می‌شود. این سریال به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه افراد می‌توانند با تلاش و اراده خود بر موانع اجتماعی غلبه کنند.
3. نژاد و قومیت:
در برخی از سریال‌ها، موضوع نژاد و قومیت نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. با وجود این که کره جنوبی به عنوان یک کشور نسبتاً همگن شناخته می‌شود، اما در سال‌های اخیر، با افزایش مهاجرت، موضوع نژاد و قومیت به تدریج در رسانه‌ها به ویژه در سریال‌ها مورد توجه قرار گرفته است.
سریال “دختر من” (My Girl): در این سریال، شخصیت‌های اصلی با پیشینه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی روبرو هستند و تلاش می‌کنند تا بر این تفاوت‌ها غلبه کنند و روابطی مثبت برقرار کنند.
4. تحصیلات و فرصت‌های شغلی:
تحصیلات به عنوان یک عامل کلیدی در ایجاد فرصت‌های برابر در بسیاری از سریال‌ها به تصویر کشیده می‌شود. به عنوان مثال:
سریال “مردی از ستاره‌ها” (My Love from the Star): این سریال به موضوعاتی مانند تحصیلات و موفقیت‌های حرفه‌ای می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه تلاش و دانش می‌تواند به افراد کمک کند تا بر چالش‌ها غلبه کنند.
آزادی فردی
یکی از بنیادی‌ترین اصول رویای آمریکایی، آزادی فردی است که به افراد این امکان را می‌دهد تا زندگی خود را بر اساس انتخاب‌های شخصی شکل دهند. دومین مولفه‌ای که بین رویای امریکایی و رویای کرهای مشترک بوده و از طریق کی‌دراما به مخاطب القا می شود، پررنگ نمودن آزادی فردی به معنای حق انتخاب و آزادی در زندگی شخصی، از جمله آزادی بیان، آزادی مذهبی و حق انتخاب مسیر زندگی و حتی حق انتخاب جنسیت می‌باشد.
این حق از حقوق اولیه انسانهاست که در ادیان الهی به خصوص دین اسلام به آن تاکید شده و در قانون اساسی ج.ا نیز «كرامت و ارزش والای انسان و آزادی توأم با مسئولیت او در برابر خدا» به عنوان یک اصل اساسی و مبنایی برای سایر قوانین و اصول، در اصل دوم قانون اساسی ذکر و محترم شمرده شده است.
غرب ابتدا ازادی و کرامت انسانی را از شخص گرفته و سپس با تعریفی که در جهت نیل به اهداف خود دارد، ازادی را بازتعریف و سپس با منت آن را به انسانها اعطا نموده و در راه نیل به آن تلاش می‌نماید!!!
آزادی فردی یکی از موضوعات مهم و مورد توجه در سریال‌های کرهای (K-Dramas) بوده و در سال‌های اخیر، سریال‌های کرهای به تدریج به بررسی این موضوعات پرداخته و چالش‌های مربوط به آن‌ها را به تصویر کشیده‌اند.
مضامین آزادی فردی در درام های کرهای
1. آزادی بیان
درام های کره ای اغلب شخصیت هایی را به تصویر می کشند که با محدودیت های هنجارها و انتظارات اجتماعی دست و پنجه نرم می کنند. برای مثال، در سریال‌هایی مانند «کلاسایته‌‌وون»، شخصیت‌ها ارزش‌های سنتی را به چالش می‌کشند.
2. آزادی مذهب
برخی درام ها به روابط بین ادیان یا مبارزات افرادی که هویت مذهبی خود را هدایت می‌کنند، می پردازند. به عنوان مثال، شخصیت‌های سریال‌هایی مانند «نام من» در حالی که به دنبال انتقام هستند، با اعتقادات خود مقابله می‌کنند و تضادهای درونی ناشی از اعتقادات شخصی در مقابل انتظارات اجتماعی را نشان می‌دهند.
3. حق انتخاب مسیر زندگی
بسیاری از درام‌های کرهای بر اهمیت انتخاب شخصی در مورد مسیرهای شغلی و تصمیمات زندگی تأکید می‌کنند. در نمایش‌هایی مانند «استارت‌آپ»، شخصیت‌ها در حالی که رویاهای کارآفرینانه را دنبال می‌کنند، با چالش‌های مهمی مواجه می‌شوند که منعکس‌کننده مضامین گسترده‌تری از جاه‌طلبی و تصمیم‌گیری است.
حق اتخاب مسیر زندگی یک حق طبیعی و بدیهی است و مشکل این‌گونه درام‌ها این است که تفردگرایی که یکی دیگر از اصول رویای امریکایی است را تقویت نموده و شخص را منقطع از خانواده و جامعه و بدون در نظر گرفتن شرایط واقعی نشان می‌دهد.
4. حق انتخاب جنسیت
بازنمایی هویت جنسیتی و گرایش جنسی در نمایش‌های اخیر کرهای برجسته شده است. مجموعه‌هایی مانند «Where Your Eyes Linger» به بررسی روابط LGBTQ+ می‌پردازد، نقش‌های جنسیتی سنتی را به چالش می‌کشد و از پذیرش همجنس‌گرایی و هم‌باشی حمایت می‌کند.
موفقیت اقتصادی:
موفقیت اقتصادی یکی از مفاهیم کلیدی و مشترک در رویای امریکایی و رویای کرهای است. این ایده به طور سنتی به معنای دستیابی به ثروت، رفاه مالی و فرصت‌های برابر برای همه افراد، صرف‌نظر از پیشینه اجتماعی یا اقتصادی آن‌ها، است.
گرچه کره یک سیستم طبقاتی دارد و طبقه اجتماعی هر کس مشخص است و کتر اتفاق می‌افتد که یک شخص از یک طبقه اجتماعی ضعیف به طبقات بالاتر راه پییدا کند اما؛ درام‌های کرهای اغلب مضامین موفقیت اقتصادی را منعکس می‌کنند و شخصیت‌هایی را به نمایش می‌گذارند که از طریق سخت‌کوشی و اراده برای ثروت و ثبات مالی تلاش می‌کنند.
این روایت‌ها با برجسته کردن چالش‌ها و پیروزی‌ها و موفقیت‌های مرتبط با دستیابی به شغلی باثبات، درآمد مناسب، مالکیت خانه و برآوردن نیازهای خانواده، تصویر یک کره زیبا که در آن همه افراد، صرف‌نظر از پیشینه اجتماعی یا اقتصادی آن‌هامی‌توانند به موفقیت اقتصادی برسند را به مخاطب القا می‌نماید.
مضامین موفقیت اقتصادی در درام‌های کرهای
1. سخت کوشی و اراده:
بسیاری از درام های کرهای بر اهمیت پشتکار در دستیابی به رفاه مالی تأکید می‌کنند و این‌گونه تصویرسازی می‌شود که اگر شخص تلاش کند حتما با موفقیت‌های مالی روبرو خواهد شد و نتیجه تلاش خود را خواهد دید.
2. اشتغال پایدار:
اشتغال پایدار به تصویر کشیدن مشاغل پایدار موضوع رایج درام های کره ای است. این تصویرسازی برای نوجوانان و جوانانی که به دنبال شغل، ارتقای شغلی و استقلال مالی هستند یک تصویر آرمانی از کره ایجاد کرده و کره را ارمانشهر خود تلقی می‌کند.
ادامه دارد …
مهدی منصوری خواه
مدیر مسئول فصلنامه مطالعات راهبردی کره جنوبی
موسسه بین‌المللی هاتف شرق؛ اولین و تخصصی‌ترین مرجع نقد موج کرهای در کشور
